Meret Oppenheim

Fai anos que atopei unhas fotografías que me obsesionaron por moitos tempo. Poida que fose unha reportaxe sobre Man Ray, o famoso fotógrafo, ou sobre Meret Oppenheim, unha das súas musas, que fixo de modelo para él en tantas ocasións. O caso é que non lembro se a reportaxe era sobre un ou sobre a outra. Recortei as fotografías da revista e pegueinas no meu cuarto. Cando mudei de casa mudaron comigo tamén aquelas fotos. Esta é unha delas. Din con ela logo de moitos anos. Anda por aí unha exposición fotográfica adicada a Man Ray e en canto vin os carteis anunciándoa dinme conta que aquelas fotos do meu cuarto debían pertencer a este home, polo seu estilo inconfundible. Alédome deste reencontro. Tamén me aledo de ter redescuberto a Meret.

"Debáter electoral"

Agardo con certa expectación o famoso debáter, como prefiro chamarlle, de Zapatero e Rajoy. De feito acaba xusto de comezar. Campo Vidal, bastante envellecido- teño que dicilo- dálle a palabra ao meu paisano Rajoy. Tan espontáneo coma os meus zapatos, comeza preguntándose se España está mellor ou peor cá fai catro anos. E respóstase a si mesmo: "depende a quen se lle pregunte". Obvio.

Zapatero toma agora a palabra. Mira sostidamente á cámara, a min, que estou aquí detrás, e asegura que superamos en renta per cápita a Italia, que creamos tres millóns de empregos, que subimos as pensións un 30%... fala da lei da igualdade, da da dependencia, da paz social, da sanidade pública, da seguridade pública... da humildade, da firmeza...

O debáter quedou aberto.

Agora falan de economía e emprego:

Con dous minutos de turno, Rajoy toma a palabra e di que o triple de xente pensa hoxe que "España está mal" e fala do prezo do pan, do polo, das hipotecas, do paro, e en xeral das moitas máis dificultades ás que nos enfrontamos os españois.

Zapatero contéstalle que estamos nunha situación "magnífica" e di que se trata dunha desaceleración mundial da economía. Que se o paro está na tasa máis baixa da súa historia, que se se aumentou a produtividade, se baixaron os impostos... que se o PP usou a ETA...

Os candidatos comezan a "danzar" no ring, diante da mirada vixilante de Manuel. Xa falan con máis soltura e comezan a amosarse un ao outro unha serie de gráficas representando o paro, os prezos. As cellas do Presidente en funcións están máis puntiagudas cá nunca, a súa faciana máis grave cá nunca ao tempo que acusa ao goberno anterior do PP de non sei que cousas.

Os ollos regalados de Mariano diríxense ao seu opoñente acusadores e intimidantes.

Rajoy con garabata cor vermella; ZP con garabata azul escuro con topiños; Mariano con traxe azul escuro; José Luís con traxe mouro. Os dous elegantes. Os dous locen as súas alianzas de boda. Os ollos de José Luís, verde-prado; os de Mariano non se adiviñan detrás dos lentes, anque eu diría que son grises, coma todo nel.

Xa cambiaron de tema e eu perdinme; tan aburridos resultan.

Agora falarán de política social.

Xa non podo máis. Son insulsos, anodinos, grises. Non din nada novo. Non teñen nin un pouquichiño de brillo, de xenialidade.

Non votarei por ningún dos dous. Gracias a eles por me axudar a decidir.

Isto da Res Pública é para profesionais, está claro.

Non queren que os seus fillos falen en galego

Falo dun grupo organizado de pais e nais, ou iso din que son, que se fan chamar Galicia Bilingüe ou algo así. Onte repartían un texto á porta do colexio e pedían sinaturas para esixir que a Consellería de Educación retire o decreto polo cal certas materias do ensino primario e secundario se han impartir no idioma galego. Apelan ao seu dereito como pais a escoller a lingua na que deben aprender os seus fillos e aseguran que o castelán corre perigo en Galiza trala aplicación do devandito decreto.

Deume bastante que pensar. Entenderíao se realmente o Castelán estivese nunha situación real de perigo de perda de falantes. Entendería que alguén se preocupase por asegurar que todos os galegos e galegas aprendan a usar correctamente o castelán. Pero hai que ter os ollos pechados para non ver que o problema é xustamente o contrario. O problema é que imparablemente a nosa lingua perde falantes, que as novas xeracións nona usan, que as políticas ao respecto levadas a cabo ata o día de hoxe tiveron resultados nefastos. O problema é que a clase política non se comprometeu realmente nun proceso serio de dignificación da lingua, explicación aos cidadáns de cal é a situación, de recuperación de falantes. Así nos atopamos a día de hoxe. Especialmente nas dúas provincias costeiras, e especialmente na Coruña.

Entón cal é o motivo para que esta asociación se opoña a que os nosos nenos e nenas coñezan a lingua galega, que é propia da terra na que viven, que aprendan cousas sobre o mundo na lingua que debera ser normal en Galiza?

O argumento do dereito a decidir é absolutamente válido, pero hai que ofrecer alternativas viables e non discriminatorias co resto dos cidadáns que pensamos xustamente o contrario. Como garantirían o dereito dos meus fillos a aprender en lingua galega e desenvolver a súa vida normal en lingua galega? Cando mo expliquen ao mellor lles asino o manifesto. Mentras tanto que non conten coa miña sinatura. Mais ben quixer convidalos a se sinceraren ante a sociedade e dicir o que realmente pensan, que é nin máis nin menos o seguinte: o galego debe desaparecer e canto máis rapidamente mellor. Que se deixen de hipocresías, e que teñan o valor de dicilo.

Nada hai peor ca un renegado, que se rexeita a si mesmo, que se avergoña de ser quen é. Galiza está desgraciadamente chea de galegos renegados.

Por iso, dende este outeiro miro para esa beira con moita tristura. Polo menos aquí os "cans" non son "perros", palabra que á miña filla pequena lle había levar moitos meses aprender a pronunciar.

... e eu con estes pelos!

Hoxe sábado, logo de moitos meses, fun ao que por estas terras denominan "cabeleireiría", é dicir, á perruquería. Foi todo un acontecemento, logo de percorrer varias e ver que tiña que ter pedido cita con antelación. Non tiña idea da grande demanda que teñen os profesionais cabeleireiros...

O caso é que foi unha experiencia ben agradable; por unha banda, por fin teño o corte de pelo que andaba buscando por estes lares tanto tempo, xa que cos traslados tamén deixei atrás á miña perruqueira preferida, que andará a cortar pelos aló por terras luguesas. Por outra, saín do establecemento con moito "inmaterial" no que pensar, xa que a conversa ca perruqueira tocou todo o humano e o divino, intercalando unha de cada. É un gozo atopar de cando en vez a outro ser humano franco, aberto e con gañas de conversar, simplemente e sen maiores pretensións. Estamos acostumados ao trato frío e desnaturalizado así que algo de calor humano, ainda que o haxa que ir atopar á perruqueira, non está mal. Quedei de volver, coma quen queda cunha noiva. Xa estou desexando volver e que me poña uns reflexos...

"Morte dun Río"

O día que ollei por vez primeira esta paisaxe
foi o día que quedou impresa na miña retina. É tan suxerente que moi ben podería facer de escenario para unha grande historia épica. As augas mainas dun río portador de grande experiencia, pois ven de percorrer a Galiza enteira, van finalmente unírense ás do Atlántico, mar fero e cheo de vida.
Os Celtas do Santa Trega coñecían mellor ca ninguén estas terras, que escolleron para se asentaren, teren os seus fillos e morreren. Claro que a paisaxe vista dende aquel monte é distinta. Eu prefiro este outeiro.

"A Madriña"

O seu nome era Josefa pero eu sempre lle chamei "Madriña", aínda que ela era a miña avoa paterna. Tivo unha vida moi dura que comezou ao quedar orfa de pequena. Foi unha desas mulleres que o aguantaron todo.

Foi a matroa da miña nai e gracias á súa axuda viñen ao mundo na cama materna.

Lémbrome dela moi a miúdo.

O animal que son

O animal que hai en min ás veces adícase á reflexión "o estilo humano" e é tanto o peso da conciencia sobre a realidade que se volve meter dentro e adormece por un tempo. Fai tempo que acordou consigo mesmo cinguirse exclusivamente ao seu momento evolutivo e concentrarse na reprodución, pero aínda así, de cando en vez mira aor redor con ollos curiosos e inquisitivos.

Teño para min que vivir a animalidade que temos reprimida resultaría en sociedades menos enfermas, anque non sei se menos violentas. A violencia é unha característica dos humanos e outros animais, que demostramos cada vez que temos oportunidade, así que quizais anceiar un mundo en paz non deixa de ser unha utopía. Padecemos a violencia todos dende o mesmo momento de nacer e incluso antes. Claro que a violencia ten graos e é distinta a que padezo ou exerzo eu no meu entorno cá que padecen e exercen outras persoas noutros lugares e noutros entornos.

Entón, a miña dúbida está en saber que nos fará ser máis felices e vivir máis satisfeitos: potenciar a nosa naturalidade-animalidade ou desenvolver a nosa parte máis humana, máis convencional, chea de reglas, de represións, de estratexias. Pero, como vos dicía antes, vou dando pasos naquel proceso evolutivo de "nace, medra, reprodúcese e morre". Cando chegue á parte final quizais xa teña elaborada algunhas respostas. Claro que será tarde...